Kisha serbe në luftë... | MILLORAD TOMANIQ

Gjatë viteve 1980, në Serbi u kristalizuan dy qëndrime, të cilat lexoheshin si vijon: 1) Serbët dhe kroatët nuk mund të jetojnë më bashkë në Kroaci, si dhe serbët dhe myslimanët në Bosnje, dhe 2) zgjidhja e këtij problemi është bashkimi i të gjithëve. Vendet serbe (ato pjesë të Jugosllavisë ku serbët janë shumica e popullsisë). Krijuesit e kësaj zgjidhjeje ishin kryesisht anëtarë të shquar të dy institucioneve: Akademisë Serbe të Shkencave dhe Arteve (SANU) dhe Shoqatës së Shkrimtarëve Serbë (UKS). Më vonë ajo u pranua krahëhapur nga peshkopët e Kishës Ortodokse Serbe, të cilët ishin përfaqësuesit më të vendosur dhe këmbëngulës të saj. Në fillim të viteve '90, dy entitete serbe u krijuan jashtë Serbisë: Republika Serbe e Krajinës (në Kroaci) dhe Republika Srpska (në Bosnje dhe Hercegovinë). Gjithçka që duhej ishte bashkimi i tyre me atdheun e popullit serb. Dhe kështu, qëllimi përfundimtar do të arrihej. Por doli se realizimi i një projekti të tillë kërkonte individë të aftë: politikanë, udhëheqës shpirtërorë dhe drejtues ushtarakë. Dhe, sigurisht, njerëz që janë të vendosur në besimin se lufta e tyre është e drejtë dhe e justifikuar. Në vend të kësaj, serbët kishin në dispozicion komunistë dikur besnikë ndaj regjimit të Titos, "intelektualë elitarë" të cilët me mençuri heshtën gjatë jetës së Titos dhe një numër të madh peshkopësh të zellshëm të Kishës Ortodokse Serbe, disa prej të cilëve ishin të gatshëm të sakrifikonin mijëra njerëz për arritjen e qëllimeve të caktuara politike. Këto synime mendohej se ishin të arritshme me udhëheqës ushtarakë të gatshëm për të shkatërruar plotësisht një qytet si Vukovari, për të mbajtur një qytet si Sarajeva nën rrethim për më shumë se një mijë ditë dhe për të pushkatuar mijëra të burgosur (luftë) në mënyrë të organizuar, siç u bë në Srebrenicë. Ose, me kriminelë të dënuar në krye të formacioneve paraushtarake, anëtarët e të cilëve shprehnin ndjenjat e tyre patriotike me grabitje, përdhunime dhe vrasje. Në të njëjtën kohë, peshkopët e Kishës Ortodokse Serbe u larguan nga dioqezat dhe oborret e tyre ipeshkvore, duke i lënë besimtarët ortodoksë pa ndihmë shpirtërore dhe kungim të shenjtë. Ata u shoqëruan dhe fotografuan me ata që qëlluan pa mëshirë mijëra njerëz të paarmatosur ose të çarmatosur. Ata pagëzuan dhe bekuan formacionet paraushtarake që kryen krime të shumta lufte. Dhe kërkuan vazhdimin e luftës, pavarësisht nga numri i atyre që do të vuajnë. Sipas autorit të këtij libri, faktet e mësipërme përmbajnë përgjigjen e pyetjes pse populli serb, në fund të mijëvjeçarit të dytë nga lindja e Jezu Krishtit, përjetoi një nga disfatat dhe poshtërimet më të mëdha në tërë historinë e tij.